Naučnici potvrdili otkriće bozona nalik Božjoj čestici

Naučnici u istraživačkom centru CERN u Švicarskoj otkrili su novu subatomsku česticu koja bi mogla biti Higgsov bozon, za koji se vjeruje da je bio ključan u stvaranju svemira, objavljeno je u srijedu u Londonu.

"Mogu potvrditi da je otkrivena čestica koja je u skladu s teorijom o Higgsovom bozonu", rekao je u Londonu John Womersley, čelnik britanskog Vijeća za znanost i tehnološke ustanove.

Joe Incandela, portparol jedne od dviju ekipa koje su tragale za Higgsovim bozonom, rekao je da je to "preliminarni rezultat, ali da je vrlo jak i čvrst".

„Rezultati jesu preliminarni, ali izmjereni signal koji vidimo daje dramatičan efekat. Zaista je riječ o novoj čestici. Znamo da ona mora biti bozon i to najteži bozon ikada nađen“, navodi portparol CMS eksperimenta Joe Incandela, a prenosi b92. „Implikacije ovoga su izuzetno značajne i upravo zbog toga moramo vrlo detaljno analizirati i provjeriti rezultate.“

„Teško je ne biti uzbuđen zbog ovakvih rezultata“, rekao je CERN-ov direktor istraživanja Sergio Bertoluci. „Prošle godine smo objavili kako ćemo u 2012-oj ili naći novu česticu nalik na Higgsov bozon, ili isključiti mogućnost njegovog postojanja. Uz sav neophodan oprez, čini mi se da se sada nalazimo na raskrsnici: nova čestica koja je uočena ukazuje na budući put u pravcu detaljnog razumjevanja onoga što vidimo u podacima.“

Rezultati koji su danas predstavljeni označeni su kao preliminarni. Oni su zasnovani na podacima prikupljenim tokom 2011. i 2012, dok se neki podaci iz 2012. još uvijek analiziraju.

Sledeći korak, kako piše B92, jeste precizno utvrđivanje prirode ove čestice kao i njenog značaja za razumijevanje univerzuma.

Teorija o tzv. Božjoj čestici, odnosno hipotetskoj elementarnoj čestici kojom se objašnjava masa drugih čestica, postavljena je 1964. godine.

Teoriju je postavio škotski fizičar Peter Ware Higgs, ali do danas nije eksperimentalno dokazano njeno postojanje.Poslije skoro pola vijeka traganja, naučnici su, izgleda, uspjeli da potvrde postojanje tzv. Božije čestice, odnosno Higgsovog bozona.
 
Tokom eskperimenata stvoreni su uslovi za koje se smatra da su postojali djelić sekunde nakon Velikog praska iz koga je, kako se vjeruje, nastao svemir.

"Sudarač" se nalazi u tunelu ispod granice između Švicarske i Francuske, a funkcioniše tako što sudara zrake protona, subatomskih čestica, pri brzini koja gotovo dostiže brzinu svjetlosti.

Prema teoriji, u svakom trilionu sudara trebalo bi da nastane svega nekoliko Higgsovih bozona prije nego što se gotovo odmah raspadnu. Njihovo raspadanje ostavilo bi trag koji bi se ogledao kao "veliki skok" na grafovima koji prate kretanja čestica.

Iako je tokom rada stvoreno 1.600 triliona sudara, manje od 300 puta pojavilo se nešto za šta naučnici misle da bi mogao biti Higgsov bozon.

Sada se vjeruje da su oba nezavisna istraživanja došla do istog rezultata.

CERN želi da oba tima potvrde postojanje Higgsovog bozona sa sigurnošću od pet sigmi, odnosno 99.99995 posto, što govori o značaju rezultata pokusa sa ovom neuhvatljivom česticom.

"Božija čestica" je ono što subatomskim česticama daje masu i zato je fizičari smatraju ključem za razumijevanje svemira.

Bez mase, subatomske čestice ne bi se mogle da se spoje u atome koji čine sve u svemiru, već bi samo letjele naokolo pri brzini svjetlosti.

(SE)