Župljanin izručen Haškom tribunalu

Bosanski Srbin Stojan Župljanin (57), koga optužnica Haškog tribunala tereti za progon i ratne zločine nad Muslimanima i Hrvatima u Bosanskoj krajini 1992. godine, izručen je jutros Haškom tribunalu.

Župljanin je 43. haški optuženik koji će se naći u pritvorskoj jedinici u Ševeningenu zahvaljujući uspješnoj akciji nadležnih organa Srbije, javio je Tanjug.

Srpska policija je dosad uhapsila 16 haških bjegunaca, uključujući i Župljanina, dok se 27 optuženih dobrovoljno predalo otkako je usvojena zakonska regulativa koja je omogućila punu saradnju sa tim sudom, odnosno ekstradiciju državljana Srbije.

Župljanin je uhapšen 11. juna oko 12.30 sati u naselju Sodara u Pančevu, 35 kilometara od Beograda. Akciju su izveli pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova i Bezbjednosno informativne agencije uz pomoć jednog odeljenja MUP-a Republike Srpske. Ta akcija je počela u ranim jutarnjim satima, a rukovodio je tužilac za ratne zločine Vladimir Vukčević, koji je i koordinator tima za lociranje, hapšenje i transfer haških optuženika. Župljanin je uhapšen u stanu bivšeg jugoslovenskog reprezentativca u ragbiju Nikole Tepića i pritom nije pružao otpor.

Na saslušanju kod istražnog sudije Vijeća za ratne zločine Okružnog suda u Beogradu tvrdio je da se zove Branislav Vukadin i da nema veze sa ratnim zločinima. Analiza DNK-a je, međutim, potvrdila njegov identitet, pa mu je 12. juna odmah određen pritvor. Istražni sudija je 13. juna, na osnovu Zakona o saradnji s haškim tribunalom, donio rješenje o ispunjenosti uslova za izručenje Župljanina tom sudu. Optuženi je rješenje primio 16. juna i iskoristio zakonsko pravo na žalbu u roku od tri dana, ali je Vanraspravno krivično vijeće Odjeljenja za ratne zločine 20. juna odbilo žalbu kao neosnovanu.

Vlada Srbije je u petak u telefonskoj sjednici dala saglasnost, a ministar pravde Dušan Petrović odmah nakon toga potpisao odluku o izručenju Župljanina i dostavio je nadležnim organima MUP-a Srbije koji su organizovali njegovo prebacivanje u zatvor u Ševeningenu.

Stojan Župljanin je rođen 28. septembra 1951. u selu Maslovare, opština Kotor-Varoš, a diplomirao je na Pravnom fakultetu u Sarajevu. Profesionalnu karijeru započeo je u Sekretarijatu unutrašnjih poslova u Banja Luci 1975. i napredovao od mjesta komandira policije do načelnik Odeljenja za suzbijanje opšteg kriminaliteta. Od 1991. godine je bio načelnik Regionalnog centra službi bezbjednosti u Banja Luci, a od maja do jula 1992. godine i član Kriznog štaba Autonomne regije Krajine, a dve godine kasnije postao je savjetnik za unutrašnje poslove bivšeg predsjednika RS-a Radovana Karadžića.

Optužnica protiv Župljanina podignuta je 17. decembra 1999, a otpečaćena 13. jula 2001. On se od tada skrivao uz pomoć “jataka”. Srpske policijske službe su uspjele da otkriju stanove koje je koristio u Nišu, Kragujevcu, Kraljevu i Pančevu. Od poslednjeg neuspjelog pokušaja hapšenja u Nišu, 26. marta ove godine, kada je “za dlaku umakao”, policija mu je stalno bila na tragu, a uhapšen je kada su pohvatane sve karike “novosadske veze”.

Ovu vezu je policija počela da prati pošto je bivša tužiteljka Haškog tribubala Carla del Ponte prošle jeseni protvrdila sumnje da se Župljanin krije na području Novog Sada.

Prema pisanju medija, policija istražuje ulogu koju je u njegovom skrivanju imao bivši ministar SRJ za poljoprivredu i šumarstvo, profesor Ekonomskog fakulteta Koviljko Lovre, ali sprovodi i internu istragu da bi utvrdila kako je dobio dokumenta za lažni identitet u policijskoj stanici Bačka Palanka.

Prema optužnici, koja je izmjenjena i dopunjena 2004. godine, Župljanin se tereti za učešće u “udruženom zločinačkom poduhvatu” čiji je cilj bio “eleminisanje i trajno uklanjanje silom ili drugim sredstvima bosanskih Muslimana i Hrvata sa teritorije planirane srpske države u BiH 1992. godine”.

Župljanina haski tužilac tereti da je imao kontrolu nad opštinskim i regionalnim policijskim snagama, pa čak i nad onim zaduženim za logore, a kao član Regionalnog kriznog štaba “lično i sa drugima učestvovao je u ostvarenju plana etničkog čišćenja Autonomne regije Krajina (ARK)” odakle je deportovano oko 10.000 Muslimana i Hrvata.

Župljanin je optužen da je lično i kao nadređeni odgovoran za ubistva, mučenje deportaciju i bezobzirno razaranje na tom području opština Banja Luka, Prijedor, Ključ, Sanski Most, Bosanski Novi, Kotor-Varoš, Teslić, Bosanska Krupa, Bosanski Petrovac, Donji Vakuf, Čelinac, Šipovo i Prnjavor.