Kozarac, jedno od najvećih povratničkih mjesta u Bosni i Hercegovini

Kozarac je jedno od najvećih povratničkih mjesta u Bosni i Hercegovini, a posebno u Republici Srpskoj.

Prije minulog rata u BiH Kozarac je brojao oko 25.000 stanovnika, a sada ih ima oko 21.000. U njemu stalno živi oko 8.000 stanovnika, a ima skoro 6.000 novih krovova, kaže za Anadoliju doktor Zlatko Škerić, Kozarčanin, koji se u rodno mjesto vratio 2000. godine.

U Kozarcu, kako tvrdi doktor Škerić, nije ništa izgrađeno i napravljeno bez učešća samih građana. Zbog broja građana, ali i velikog broja privrednih subjekata koji se u njemu nalaze, Kozarčani su 2005. godine pokrenuli inicijativu “Kozarac-opština”, ali im je zahtjev odbijen, jer nisu imali urađen ekonomski elaborat.

“Skupili smo sredstva i platili izradu ekonomskog elaborata, a činjenica je da se najveći broj novotvorenih firmi nalazi upravo u Kozarcu. Nadamo se da će imati sluha svi oni koji budu odlučivali o tome i da će upravo na osnovu ovih ekonomskih pokazatelja Kozarac postati opština”, kaže Škerić.

U Kozarcu navode da je inat napravio još ljepši i bolji Kozarac nego prije, a ističu veliku ulogu dijaspore, uz čiju pomoć, kako kažu, svi bolje žive. Tokom ljeta Kozarac je najživlji i s dolaskom dijaspore ovo mjesto oživi i doživi pravi preporod. Kozarčani ponosno ističu da je njihov Kozarac najveći mali grad na svijetu, a mnogi ga zbog prelijepih, luksuznih vila zovu bosanski Beverly Hills.

Spomen-obilježje za 1.760 ubijenih Kozarčana

U centru Kozarca izgrađeno je spomen-obilježje za 1.760 ubijenih Kozarčana u proteklom ratu. Više stotina njih se još uvijek traži i vode kao nestali.

“Više od 600 Kozarčana još uvijek nije pronađeno, a postoje i indicije da su stradale pojedine kompletne porodice. Spomen-obilježje je napravio kozarački narod i potrošio 440.000 KM, a majke ubijenih sada imaju mjesto gdje mogu proučiti fatihu najmilijima, kao i onima koji još uvijek nisu pronađeni”, navodi Škerić za Anadoliju i dodaje da u Kozarcu ima oko desetak šehidskih mezarja, na kojima je sahranjeno više od 3.000 šehida.

U Kozarcu je obnovljen objekat ambulante porodične medicine, a u planu je izgradnja i novog vatrogasnog doma. Simbol Kozarca, stara kula, koja je stara skoro 300 godina, stoji oronula i zapuštena i čeka bolje dane za obnovu. Osnovna škola “Kozarac” je jedina u Republici Srpskoj, koja dio nastave izvodi po federalnom programu.

Prije rata škola u Kozarcu imala najveći broj učenika u BiH

Škola sada ima 340 učenika od prvog do 9. razreda, a pod nekadašnjim nazivom OŠ “Rade Kondić” počela je s radom davne 1962. godine. Tada je imala oko 800 učenika.

“Škola je školske 1983/84. godine bila najveća škola u bivšoj Jugoslaviji i brojala je 3.860 učenika. Do početka proteklog rata, škola je imala oko 1.900 učenika. Ponovo je počela sa radom 2002. godine i registrovana je kao OŠ “Kozarac”. Nakon toga su urađeni brojni projekti oko rekonstrukcije objekta, saniranja grijanja, opremanja učionica i kabineta i tada je imala oko 200 učenika”, kaže za Anadoliju direktor Mirzet Mujčić.

Zahvaljujući donaciji od 40.000 KM i velikodušnosti Kozarčanina koji živi u Švedskoj opremljen je kabinet informatike, a potom su osposobljeni kabineti hemije i fizike te kabineta za muzičko vaspitanje. Rekonstruisana je i sportska dvorana, a nastava se izvodi po federalnom programu iz nacionalne grupe predmeta (bosanski jezik, istorija, geografija te priroda i društvo), dok se ostali predmeti izvode po nastavnom planu i programu Republike Srpske.

U današnjem Kozarcu, kako kažu Kozarčani, živi se dosta dobro. S optimizmom gledaju u budućnost i nadaju se da će živjeti još bolje. Vjera ih nikad nije napustila. Ističu da ovdje život nije prestao nakon rata. Naprotiv. Kozarac je sve preživio.

(Oslobodjenje Foto, anadolija)