U svom obraćanju na međunarodnoj konferenciji "Islam u Evropi", koja se održava u Beču, reisu-l-ulema Mustafa ef. Cerić podsjetio je, između ostalog, i na dolazak islama u Evropu kroz dvoja vrata – Iberijskog poluotoka u 8. stoljeću i Balkanskog u 14. stoljeću.
– U Evropi danas živi, otprilike, 30 miliona muslimana. Oni predstavljaju tri različite skupine: autohtonu, useljeničku i rođenu. Pod autohtonom podrazumijevamo one muslimane koji imaju dugo povijesno pamćenje islama u Evropi, kao što su muslimani Bosne, Albanije, Kosova, Makedonije, Bugarske – naveo je reis Cerić, dodavši da je svim ovim skupinama zajednička stvar islam. Međutim, napomenuo je da se one razlikuju po svojim ljudskim iskustvima i životnim očekivanjima.
– Autohtoni muslimani nose na svojim leđima veliko povijesno breme i očekuju da budu podržani u očuvanju svog vjerskog i kulturnog kontinuiteta u Evropi. Muslimani useljenici čine napor da ustanove svoje prisustvo i očekuju da prevaziđu status stranca u Evropi. Muslimani koji su rođeni u Evropi u stalnoj su borbi da sačuvaju svoj islamski identitet u izazovnom evropskom političkom, ekonomskom i kulturnom okruženju i očekuju da im se ponudi neko rješenje kako bi bili ponosni i kao muslimani i kao Evropljani – pojasnio je reis Cerić.
Nadalje, naglasio je da se čini da ne postoji problem autohtonih muslimana te da problem rođenih evropskih muslimana nije ničija briga, a da izgleda da u Evropi postoji samo problem useljenih muslimana.
– Međutim, to nije tako. Evropa je propustila da zaštiti autohtone bosanske muslimane od srpskog etničkog čišćenja, silovanja, zločina protiv čovječnosti i genocida. Stoga, pitanje islama u Evropi nije samo pitanje useljenih već i autohtonih muslimana. Ovo je pravo mjesto i ovo je pravo vrijeme za Evropu da čuje glas autohtonih bosanskih muslimana, koji su platili visoku cijenu za očuvanje evropskih vrijednosti ljudskih prava i demokratije.
Očito je da jedino bosanski muslimani trebaju da dijele svoju zemlju, svoju političku vlast i svoju budućnost sa onima koji su počinili genocid protiv njih – istakao je reis Cerić i nastavio:
– Sada je svima jasno da su sve etničke i nacionalne grupe bivše Jugoslavije – Slovenci, Hrvati, Makedonci, Crnogorci i uskoro Albanci – ostvarili ekskluzivno pravo na matičnu zemlju i nacionalnu državu. Očito je da jedino država Bosna i Hercegovina, gdje su muslimani većina, treba da ima tri predsjednika, plemenski, a ne građanski ustav te policiju podijeljenu po etničkim šavovima.
Samo je za bosanske muslimane, potcrtao je, obaveza da se pomire s onima koji su počinili genocid protiv njih.
– Samo se bosanske muslimane mora nadzirati, jer im se ne vjeruje, dok oni treba da vjeruju svima, pa i onima koji su počinili genocid nad njima.
Samo se Fatu Orlović, bosansku muslimanku, čiji su sinovi ubijeni u srebreničkom genocidu, dovodi pred srpski sud zato što se odvažila tražiti da joj se vrati njezina privatna imovina – poručio je reis Cerić.
On je naglasio da Evropa mora shvatiti da su bosanski muslimani ovdje domaćini, čija se prava na život, vjeru, slobodu, imetak i čast moraju poštivati. – Nakon nepravedne presude Međunarodnog suda u Hagu, koji je nedvojbeno ustanovio da je u Srebrenici počinjen genocid, ali paradoksalno nije mogao utvrditi da je za to odgovoran Beograd, naše iluzije o pravdi su potopljene.
Pa, ipak, naša vjera u konačnu istinu i pravdu nikada neće umrijeti i naša odlučnost da širimo i prakticiramo toleranciju nikada neće prestati. Dakle, s tom vjerom i s tom odlučnošću Evropa treba danas da čuje naše poruke:
– Bosanski muslimani su trenutno u stanju velike zabrinutosti zbog ponovne nacionalističke retorike političara koji slijede uputstva pobjeglih ratnih zločinaca. Bosanski muslimani su uznemireni činjenicom da određeni krugovi u međunarodnoj zajednici nastoje da izoliraju bošnjačko državno i političko vodstvo zato što traže da se uklone posljedice etničkog čišćenja i genocida.
Bosanski muslimani su iznenađeni i uplašeni intenzivnom islamofobičnom kampanjom koju u posljednje vrijeme provode neki lokalni i međunarodni elektronski i pisani mediji. Očito je da se time želi zamijeniti stara turska krivnja za novu "vehabijsku" krivnju.
Bosanski muslimani su platili najvišu cijenu za svoju toleranciju i nenasilje i zato njihovi zahtjevi za pošten i dostojan ljudski život u njihovoj zemlji, Bosni i Hercegovini, Evropa treba da poštuje i podrži i na taj način pokaže svijetu da je sposobna osigurati osnovna ljudska prava ne samo useljenim već i autohtonim evropskim muslimanima.
Argument rata
Ne samo za islam u Evropi već i za samu Evropsku uniju nema drugog puta već da svi prihvatimo pluralizam zajedničkih vrijednosti tako da argument sile velikih nacija bude zamijenjen argumentom prava malih nacija u Evropi, da argument historijskog mita bude zamijenjen argumentom evropske historijske odgovornosti, da argument truhlog političkog kompromisa bude zamijenjen argumentom snažne moralne savjesti koja zna Božije zapovijedi – ne ubij i ne ukradi, da argument grijeha bude zamijenjen argumentom Ademovog, a. s., poniznog pokajanja, da argumet laži bude zamijenjen argumentom Ibrahimove, a. s., istine, da argument osvete bude zamijenjen argumentom Isaove, a. s., ljubavi i da argument rata bude zamijenjen argumentom Muhamedovog, a. s., mira cijelom čovječanstvu.
Ako je moguće to postići, onda je moguće da Evropu vidimo kao otvoreno društvo sa mnoštvom identiteta posebnog uma, jedinstvene kulture, pluralne religijske duše koja je sretna u svom jedinstvu smisla s raznovrsnim duhovnimmogućnostima. Muslimanska integracija u Evropi mora biti dvosmjerna.
Muslimani treba da usvoje određene evropske vrijednosti koje su u biti islamske, ali se i Evropa mora osloboditi predrasuda prema muslimanima. U životu idemo različitim stazama, ali bez obzira gdje pošli, sa sobom nosimo djelić jedni drugih – zaključio je reis Cerić.
Add comment