“Političko samoubistvo” SDS-a

Predsjednik Republike Srpske Dragan Čavić izjavio je da je odluka Narodne skupštine RS da prihvati reformu policije u skladu sa evropskim principima, eliminisala mogućnost da se na današnjem sastanku političkih direktora Vijeća za implementaciju mira donesu izrazito loše odluke po ovaj entitet.

U intervjuu agenciji “Beta” Čavić je rekao da je “imao informacije” da bi Vijeće za implementaciju mira u BiH u petak, zbog odbijanja RS da usvoji reformu policije, mogao da donese “vrlo loše odluke” po ovaj entitet i da ga stavi “u mnogo težu situaciju”.

Predsjednik RS je dodao da saopštenje Vijeća za implementaciju mira “sada može biti samo afirmativan u vezi sa RS”, jer je sporazum o reformi policije koji je podržan u entitetskom parlamentu dobio podršku iz Brisela.

“Mi smo iz Brisela dobili konačan i definitivan stav u pismenoj formi da sporazum apsolutno zadovoljava zahtjeve Evropske komisije da se može otvoriti početak pregovora o priduživanju i stabilizaciji”, istakao je Čavić.

Predsednik RS je podsjetio na sve dosadašnje mjere koje su proizašle iz zaključaka Vijeća za implementaciju mira u BiH zbog neispunjavanja obaveza prema Haškom tribunalu, dodajući da je saopštenje Vijeća za implementaciju mira svaki put “proizvodio posljedice po RS i davao manevarski prostor visokom predstavniku da djeluje”.

Čavić je podsjetio da je na osnovu zaključaka Vijeća za implementaciju mira visoki predstavnik Paddy Ashdown u junu prošle godine smijenio oko 60 funkcionera u RS, dodajući da je u decembru prošle godine taj Savjet zaključio da “postoje institucionalne greške u BiH, a posebno u RS i da one zahtijevaju institucionalni manevar međunarodne zajednice”.

“Zbog toga je pala Vlada, zbog toga su neki ministri iz RS u Vijeću ministara dali ostavke, zbog toga su sve političke stranke u RS digle uzbunu i to je kao rezultat imalo Sporazum o usaglašenom političkom djelovanju, jer svi mogu da tolerišu personalne smjene, ali statusne i institucionalne promjene niko nije mogao da prihvati”, rekao je Čavić.

Navodeći da je na sastanku Vijeća ministara EU u Luksemburgu dato zeleno svjetlo Hrvatskoj, Turskoj i SCG za približavanje EU a da je BiH upućena poruka da ima još jednu šansu da do kraja godine ispuni postavljene evropske standarde, Čavić je podsjetio da je od RS zatraženo da se izjasni da li će prihvatiti evropske uslove za reformu policije.

“Bila je jasno da je to odlična osnova da Vijeće za implementaciju mira u BiH u petak donese vrlo teške odluke, koje bi u potpunosti zatvorile manevarski prostor da RS uopšte traži bilo kakve benificije ili neku vrstu izlazne strategije. To je bio ključni razlog zbog čega sam pokrenuo inicijativu da se parlament izjasni o sporazumu za reformu policije”, naveo je on.

Čavić je pojasnio da su u pokušaju da se iznađe “izlazna varijanta” u vezi sa reformom policije u BiH, on i lider Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) Milorad Dodik u nedjelju u Sarajevu ključnim međunarodnim predstavnicima ponudili tekst sporazuma o restruktuiranju policijskih snaga, zahtevajući da ponuđeni dokument prihvate bez ikakvih izmjena.

Sastanak je, rekao je ,održan sa visokim predstavnikom u BiH Paddy Ashdovnom, šefom delegacije Evropske komisije Majklom Hefrizom i ambasadorima Velike Britanije i SAD Metjuom Rajkroftom i Daglasom Meklhenijem.

Predsednik RS je demantovao informacije pojedinih sarajevskih medija da je taj sastanak “bio tajan” i naveo da su on i Dodik, podnoseći zajednički tekst sporazuma o policiji, zahtijevali da se ponuđeni sporazum “ni u kom slučaju ne može menjati”, jer bi svaka promjena značila da nemogućnost obezbjeđenja potrebne većine za podršku reforme policije u parlamentu RS”.

“Nikakav tajni sastanak nije postojao i to nije bio sastanak koji su sazvali predstavnici međunarodne zajednice nego Dodik i ja”, zaključio je Čavić.

Upitan da li je pozicija RS ojačana odlukom njenog parlamenta da prihvati reformu policije ili je, pak, kako tvrde neki politički faktori iz RS, njena pozicija dodatno devastirana s obzirom na pristanak da još jedan dio svojih nadležnosti prenese na državni nivo, predsjednik RS je kazao da to pitanje “svako tumači na svoj način”.

“Oni koji autistički gledaju RS kao jedan prostor izolovan od svih događaja, uključujući i BiH, da ne govorim o regionu, naravno da će reći – evo još jedne devastacije. Ali suštinski, niko ne postavlja pitanje da se sve češće i javno, a pogotovo u diplomatskim kanalima, govori o tome da ovakva situacija neminovno vodi ka tome da se na desetogodišnjicu Dejtona konstatuje da je dejtonska faza postala ograničenje ili smetnja za regionalni i opšti aspekt bezbjednosti i sigurnosti u cijeloj Evropi” rekao je Čavić.

U tom kontekstu on je upozorio da bi u kompaktnoj teritoriji EU od sjevera do juga, samo na jugoistoku “ostala jedna jedina zemlja koja nije integrisana, a glavni uzrok neintegrisanja bi bila RS”, što bi, rekao je, bio razlog da se pokrenu aktivnosti koje bi imale “jako loše posljedice po RS”.

“Imam veoma ozbiljne poruke i informacije da se čak razmatrala mogućnost evropskih zemalja stalnih članica Vijeća bezbjednosti, da predlože rezoluciju kojom bi Vijeće bezbjednosti UN-a od RS zahtijevao da institucionalno mora da izvrši unutrašnje promjene koje će omogućiti da se ne ugrožava evropska bezbjednost i sigurnost zbog činjenice da RS smeta evroatlanskim integracijama”, rekao je on, dodajući da se “s takvim stvarima ne možemo igrati”.

Komentarišući sve glasnije inicijative za ustavnim promjenama u BiH, Čavić je kazao da je “ključni problem u vezi sa tim pitanjem različita politička pozicija političkih partija tri konstitutivna naroda”.

“Ovde postoje tri različita koncepta sa vrlo kohezivnom strukturom političkih stranaka iz sva tri nacionalna korpusa. Jasan stav svih političkih partija iz RS je da je Republika Srpska temelj postojanja BiH i svaka ustavna promjena mora da znači postojanje RS sa njenim institucionalnim sadržajem”, naveo je predsjednik RS.

Veoma značajnom je ocijenio poruku iz Vašingtona da je “oficijelan stav SAD da su ustavne promjene BiH potrebne da bi se postigla funkcionalnost države za integrativne procese koji predstoje, ali da te ustavne promene ne smeju da znače promjenu entitetskog statusa RS unutar BIH”.

“To je jako snažna poruka koja dolazi iz najnasnažnije administracije koja je, na kraju krajeva, kreator Dejtonskog sporazuma”, naglasio je Čavić.

Govoreći o ustavnim promenama u BiH sa stanovišta RS, on je ocijenio da je ulazak u te promjene moguć jedino tako što će se o njima postići konsenzus u okviru političkih stranaka u tom entitetu, kako bi se postigla zjednička platforma koja bi potom bila ponuđena ostalim učesnicima u traženju konačnog rješenja u vezi sa ustavnim promjenama.

“To rješenje mora da bude utemeljeno na činjenici da je RS sa svojim entitetskim statusom nedodirljiva kategorija”, istakao je Čavić.

Čavić smatra da ustavne promjene treba da budu izvedene “u obimu i mjeri kojim će se omogućiti da BiH ima integritet i subjektivitet u procesu integrisanja u EU, dok je temeljna prekompozicije Dejtona praktično nemoguća”.

Upitan da li nakon odluke vlasti RS da prihvati reformu policije očekuje slabljene pritisaka na Srpsku demokratsku stranku (SDS), te povlačenje nekih ranijih odluka visokog predstavnika kojima je ta stranka kažnjavana, Čavić je rekao da očekuje da će visoki predstavnik sada razmotriti sve svoje ranije odluke i ocijeniti da su “svi razlozi za takve sankcije prestali”.

“Logično je da to očekujem i ja kao predsednik SDS i cijela SDS. Za to postoji pravno i činjenično uporište i ja se nadam da će se to dogoditi”, rekao je Čavić agenciji Beta.