Na današnji dan, 9. maja 1945. godine Evropa je uplovila u luku mira kada je Njemačka potpisala bezuslovnu kapitulaciju u Drugom svjetskom ratu, u kojem je živote izgubilo nviše od 50 miliona ljudi.
Iako je rat zvanično završen tek nekoliko mjeseci kasnije, kapitulacijom carskog Japana, u svim zemljama Evrope 9. maj se obilježava kao Dan pobjede nad fašizmom.
Dan pobjede je jedan od najznačajnijih praznika u evropskom kalendaru, a s obzirom da označava prelomni trenutak u kojem je i definisan budući izgled Evrope, ovaj dan se ujedno obilježava i kao Dan Evrope.
Nakon razaranja u Drugom svjetskom ratu svijet je krenuo u obnavljanje i stvaranje zajedničkih institucija, pa tako i Evropa. Upravo je stoga u drugoj polovini 40-ih i u prvoj polovini 50-ih godina došlo do stvaranja cijelog niza organizacija na internacionalnom nivou.
Zadatak tih organizacija bio je da i na političkom i na ekonomskom polju brinu o koliko-toliko reguliranom suživotu među državama. Početak promatranja fascinirajućeg razvoja koji je doveo do tvorevine između nacionalne države i internacionalnih organizacija vodi nas u period pred kraj Drugog svjetskog rata i početkom 50-ih godina.
Deveti maja 1950. godine francuski ministar vanjskih poslova Robert Schuman predstavio je ideju o stvaranju Evropske zajednice za ugalj i čelik. S francuskog gledišta ponuđena je sasvim konkretna polazna tačka koja je odgovarala i nacionalnim interesima pojedinačnih država, i to u industriji ugljena, željeza i metala. Osim što je pridonosila razvoju njemačke teške industrije, ta suradnja omogućavala je i unapređenje procesa pomirenja između Njemačke i Francuske.
Godinu dana nakon predlaganja Schumanovog plana Francuska, Savezna Republika Njemačka, Italija, Belgija, Luksemburg i Holandija u Parizu su potpisale Ugovor o osnivanju Europske zajednice za ugalj i metal. Na taj način stvorena je sasvim nova organizacija a nije bilo riječi o slobodnoj trgovinskoj zoni, nego o stvaranju zajedničkog tržišta, u veoma važnom području.
Države članice u velikoj mjeri podredile su suverenitet jednoj novoosnovanoj instituciji. U prvom planu stajao je cilj uređenja zajedničkog tržišta, potpuna razgradnja trgovinskih granica između država članica, čemu je, neophodno, pripadala zajednička carina te zajednička trgovinska politika. Stvaranje Evropske ekonomske zajednice 1958. godine vodilo je spostavljanju Evropske unije, koja je do 1995. godine imala 15 članica, a sljedeće godine imaće još 10 novih. Što znači da će Unija za godinu dana imati 25 zemalja. Mjesec dana nakon toga bit će izabran novi Evropski parlament. Posljednje proširenje EU svakako je historijski događaj. Ono bi trebalo Uniji dati ne samo novu dinamiku privrednim kretanjima već biti i garant za mir u Evropi.
Inače, Dan Evrope za našu zemlju postaje sve značajniji datum s obzirom da je strateški cilj u BiH približavanje Evropskoj uniji.
Dan Evrope i Dan pobjede nad fašizmom građanima Bosne i Hercegovine čestitala su i brojna antifašistička udruženja među kojima i Udruženje "Mladi antifašisti" BiH koji u svom saopštenju ističu kako fašizam u BiH još nije poražen i svaki dan mu se trebamo odupirati novim antifašističkim snagama kako bi ga trajno, iz korijena, uklonili iz naše zemlje.
Mladi antifašisti pozivaju vlasti BiH da konačno usvoje Zakon za zabranu rada i djelovanja Neofašističkih organizacija, kako bi se stalo u kraj tojj zloj pošasti.
"Nedostatak takve zakonske regulative u BiH daje prostora da se ova država pretvori u bastion fašizma i nacizma, što je jedinstven slučaj u svijetu. Ne dozvolimo da tako zauvjek ostane", ističe se u saopštenju.
Add comment